Biuro podróży SOŁA - Poradnik Podróżnika

Poradnik - Polak za granicą, informacje ogólne
http://poradnik.poland.gov.pl/

Adresy polskich placówek za granicą
http://msz.gov.pl/pl/informacje_konsularne/polskie_placowki/placowki

Informacje wizowe
http://www.msz.gov.pl/pl/informacje_konsularne/wizy/zasady_wjazdu_obywateli_polskich_do_poszczegolnych_panstw

DOKUMENTY

Koniecznie sprawdź ważność paszportu. Musi być ważny co najmniej 6 miesięcy od daty powrotu do kraju. Przed podróżą wykonaj dwa ksera biletu lotniczego, paszportu, prawa jazdy. Pozostaw jedną kopię w domu, natomiast drugą trzymaj zawsze w bagażu podręcznym. Powinieneś zapisać w telefonie komórkowym, numery telefony do banku, aby móc szybko w razie potrzeby zastrzec kartę kredytową. Ponadto zapisz telefon do placówek dyplomatycznych Twojego kraju. W przypadku kradzieży lub zguby dokumentów, ułatwi i przyśpieszy wydanie duplikatów.

BAGAŻ

Pamiętaj o podpisaniu bagażu. Odpowiednio zorganizuj transport z i na lotnisko, abyś był na lotnisku na czas. Zawsze sprawdzaj dokładnie taryfy lotnicze oraz przepisy każdej linii lotniczej, w tym te, które dotyczą bagażu podręcznego.

SZCZEPIENIA I LEKI

Zapytaj z wyprzedzeniem lekarza, czy do krajów, do których się wybierasz, nie są wymaganie lub zalecane szczepienia ochronne. Poproś ponadto Twojego lekarza, aby przypisał wszystkie leki, które możesz potrzebować. Zwróć uwagę, że leki muszą być przewożone w oryginalnych opakowaniach. Należy też mieć przy sobie opinię lekarską, z której jasno wynika, że leki są nam potrzebne. Jeśli planujesz zabrać większą liczbę leków, skontaktuj się wcześniej z ambasadą kraju, do którego się wybierasz. Jeśli picie lokalnej wody nie jest zalecane, korzystaj tylko z wody butelkowanej. Unikaj ponadto warzyw i potraw niewiadomego pochodzenia, jedz tylko te owoce, które możesz obrać. Przed wyjazdem sprawdź prognozę pogody w miejscu docelowym i zapakuj odpowiednie ubranie.

WYMIANA WALUT

Przed podróżą, wymień niedużą kwotę pieniędzy na lokalną walutę, która umożliwi Ci wykonanie telefonu, skorzystanie z toalety, zakup jedzenia czy zapłacenie za taksówkę z lotniska do hotelu.

PRAKTYCZNE INFORMACJE

ALBANIA

Stolica / Język
Tirana / albański

Czas lokalny
Nie ma różnicy w czasie względem Polski (przez cały rok)

Ogólne wymagania wjazdowe dla obywateli Polski
Wiza nie jest wymagana. Obywatele polscy mogą przekraczać granicę albańską na podstawie paszportu lub dowodu osobistego. Dokument (paszport lub dowód) musi być ważny co najmniej 3 miesiące przed planowaną datą opuszczenia terytorium Albanii. W Albanii można przebywać do 90 dni (w ciągu 180 dni od daty pierwszego wjazdu).

Szczepienia
Brak wymaganych szczepień.

Waluta
lek albański (ALL) 1 ALL = 100 qindarek

Ceny w hotelach i restauracjach
Makaron z sosem pomidorowym - ok. 400 ALL, zupa rybna - ok. 300 ALL, musaka - ok. 400 ALL, porcja ryby (ok. 300 g) - 700-1000 ALL, grillowany filet z kurczaka - ok. 600-800 ALL, tradycyjna zapiekanka z jagnięciny - ok. 600-700 ALL, mix owoców morza z grilla - ok. 1200-1400 ALL, napoje gazowane typu coca-cola - 150-200 ALL, piwo (0,5 l) - 200-300 ALL, wino (0,5 l) - ok. 300-600 ALL

Napiwki
W restauracjach i taksówkach przyjęło się zostawiać 10-15% napiwku. Raz na 2 dni warto zostawić również napiwek osobom sprzątającym pokoje w hotelu.

Obowiązkowy podatek turystyczny

Nie ma wymaganych opłat za pobyt turystyczny.

Komunikacja / transport publiczny
Najpopularniejsze środki transportu to autobusy, busy i taksówki.
Przykładowe ceny (w jedną stronę): autobus Durres-Golem – 60 ALL, Durres-Tirana – 130 ALL; Wlora – Tirana – 600 ALL.
Ceny taksówek różnią się pomiędzy miejscowościami. Nie ma taksometrów, więc należy ustalić cenę kursu przed podróżą.
Autobusy i busy mają stałe przystanki, ale również zatrzymują się wszędzie gdzie potrzeba. Bilety kupujemy u kierowcy lub biletera w autobusie. Rozkłady jazdy podane na przystankach należy traktować orientacyjnie.

Wynajem samochodów
Koszt wynajmu samochodu rozpoczyna się od ok. 4700 ALL/dzień. Za benzynę zapłacimy ok. 178 ALL/l, a za olej napędowy ok. 177 ALL/l.
Obowiązuje ruch prawostronny.

Ważne lokalne informacje i zwyczaje
W miejscach turystycznych można porozumiewać się po angielsku i włosku.
W miejscach takich jak hotele, restauracje, atrakcje turystyczne oraz w niektórych sklepach ceny podane są w lekach i w euro. Można wtedy płacić obiema walutami, jednak korzystniejsze jest płacenie walutą lokalną. Przy płatnościach w euro reszta wydawana jest zazwyczaj w walucie lokalnej.
Radzimy zabrać ze sobą euro, wymienić je na walutę lokalną i nią płacić podczas pobytu. Warto również wydać całą gotówkę na miejscu, bowiem jest to waluta, którą ciężko wymienić poza granicami Albanii.
Euro można wymienić w kantorach (jest ich bardzo dużo) lub w bankach. Radzimy wybierać kantory z napisami „no commision” lub „commision free” – wtedy nie zostanie pobrana prowizja za wymianę waluty. Nie radzimy wymieniać waluty na ulicy, u cinkciarzy.
Płacenie kartą nie jest powszechne. Ta forma płatności jest czasem dostępna w większych supermarketach oraz na stacjach benzynowych. W przypadku sklepów należy wydać równowartość ok. 10 euro by móc zapłacić kartą. Często również pobierana jest prowizja za płatności kartą, dlatego warto mieć przy sobie gotówkę. W miastach i miejscach turystycznych dostępne są bankomaty.
Mimo, iż denominacja miała miejsce w Albanii kilkadziesiąt lat temu, w dalszym ciągu (szczególnie w małych miejscowościach) zdarza się, że ceny podawane są raz w „starej”, raz w „nowej” walucie. Bochenek chleba może kosztować raz 80 leków, a raz 800 leków. Jeśli wydaje nam się, że cena jest zbyt wygórowana, dopytajmy się czy została podana w „nowych” czy „starych” lekach.
W całej Albanii (szczególnie na prowincji) mogą zdarzyć się okresowe przerwy w dostawach energii elektrycznej i wody.
Sieć telefoniczna jest czasem niewydolna, a przeciążenia łączy internetowych występują dość często. Sieć telefonii komórkowej nie obejmuje terenów północnych i górskich.
W okresie letnim niektóre sklepy mogą być zamykane w godzinach 12.00-16.00 (sjesta).
Potrząsanie głową na boki rozumiane w Polsce jako „nie”, w Albanii będzie znaczyło „tak”. Natomiast kiwanie głową oznacza dla Albańczyków "nie"

CZARNOGÓRA

Stolica / Język
Podgorica / czarnogórski

Czas lokalny
Nie ma różnicy pomiędzy czasem lokalnym a czasem letnim i zimowym w Polsce.

Ogólne wymagania wjazdowe dla obywateli Polski
Wiza nie jest wymagana. Przy pobytach do 30 dni obywatele Polski mogą przekraczać granicę Czarnogóry na podstawie ważnego dowodu osobistego lub paszportu. Dokument musi być ważny przez minimum 3 miesiące od daty planowanego wyjazdu z Czarnogóry. Dzieci i młodzież do 18. roku życia, będący obywatelami RP, wjeżdżają na terytorium Czarnogóry na takich samych warunkach, jak osoby pełnoletnie. W przypadku osoby niepełnoletniej podróżującej bez rodziców lub opiekunów prawnych albo z tylko jednym rodzicem muszą okazać ponadto ich pisemną zgodę. Dokument powinien być potwierdzony notarialnie i przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego na język serbski, czarnogórski lub angielski. W dokumencie należy umieścić termin pobytu małoletniego na terytorium Czarnogóry, jego dane osobowe wraz z numerem paszportu oraz dane osobowe osoby pełnoletniej, pod której opieką znajdzie się w trakcie podróży.

Szczepienia
Brak wymaganych szczepień.

Waluta
euro, 1 EUR = 4.6709PLN, kurs NBP z dnia 2023-01-05

Ceny w hotelach i restauracjach
Ceny posiłków: pizza od 3 do 10 euro, makarony z sosem 4–8 euro, zupa 1–2 euro, naleśniki 1,5–2 euro, ryba grillowana lub smażona 9 euro, krewetki 10 euro, małże 8 euro. Napoje: kawa 1 euro, sok czy woda od 0,50–2 euro, piwo (0,5 l) 2 euro, butelka lokalnego wina 6–10 euro.

Napiwki
Nie są wymagane.

Obowiązkowy podatek turystyczny

Wysokość opłaty może być inna w każdej miejscowości, różnice są bardzo niewielkie i dla ułatwienia przyjmuje się następujące stawki: osoby dorosłe – 1 EUR/doba, dzieci od 12 do 18 roku życia – 0,5 EUR/doba, dzieci poniżej 12 roku życia nie płacą.

Komunikacja / transport publiczny
Najlepszym środkiem transportu nad morzem są minibusy, które jeżdżą też w górskie tereny oraz między atrakcjami turystycznymi (cena to zazwyczaj od 1 do kilku euro). Tylko w stolicy kraju zorganizowany jest państwowy transport publiczny. Funkcjonują tu także taksówki, są one jednak zdecydowanie droższe (cena za km ok. 1 euro). Taksówkarze nie zawsze korzystają z taksometrów, dlatego lepiej jest od razu ustalić cenę przejazdu.

Wynajem samochodów
Wynajęcie samochodu w Czarnogórze to dobry pomysł. Cena wyjęcia samochodu uzależniona jest od liczby dni i marki samochodu. Przykładowo koszt wynajęcia samochodu Deawoo Matiz od 1 do 3 dni to 30 euro, a Renault Clio 3 to 75 euro za dzień.

Ważne lokalne informacje i zwyczaje
W Czarnogórze możemy spotkać się z językami: albańskim, bośniackim, chorwackim, serbskim. W tym kraju obowiązuje równouprawnione użycie alfabetu łacińskiego i cyrylicy. W Czarnogórze nie powinniśmy mieć problemu z językami obcymi. Może przydać się nam angielski, włoski, niemiecki, rosyjski lub niekiedy nawet francuski czy polski. Mieszkańcy Czarnogóry są mile nastawieni do turystów.
Powszechnie akceptowane są tu karty płatnicze i kredytowe. Można z nich korzystać również wypłacając pieniądze z bankomatów. Problem z dokonaniem płatności kartą możemy mieć jedynie w małych sklepach, które nie posiadają odpowiednich terminali.
Państwowa opieka medyczna w Czarnogórze jest bezpłatna, ale na stosunkowo niskim poziomie. Za prywatną wizytę u lekarza w tym kraju zapłacimy od 20 do 25 EUR. Polskim turystom przysługuje bezpłatna opieka medyczna w ograniczonym zakresie, np. w przypadku wypadku lub zasłabnięcia, i za okazaniem paszportu i udowodnienia, że posiadamy ubezpieczenie w Polsce. W Czarnogórze apteki są dobrze wyposażone, wszystkie leki sprzedawane są tam bez recepty.

BUŁGARIA

Stolica: Sofia

Język: Obowiązuje język bułgarski, W dużych miejscowościach turystycznych można porozumiewać się w języku rosyjskim oraz angielskim.

Waluta: Walutą obowiązującą w Bułgarii jest lew (BGN), 1 lew = 100 stotinek. Kurs bułgarskiego lewa jest SZTYWNO powiązany z kursem euro w stosunku 1EUR=1,9558 BGN. Wiele kantorów pobiera prowizję.

Klimat: Pogodę w Bułgarii charakteryzuje gorące i suche lato oraz chłodne i wilgotne zimy. Klimat umiarkowany ciepły, kontynentalny, suchy, nad morzem podzwrotnikowy, wilgotniejszy. W górach występuje piętrowość klimatyczna.

Czas: Wschodnioeuropejski, przebywając w Bułgarii przestawiamy godzinę do przodu w stosunku do czasu polskiego.

Wiza (przepisy wjazdowe, celne): Polacy nie potrzebują wizy na pobyt turystyczny w Bułgarii, wjazd odbywa się na podstawie ważnego paszportu lub dowodu osobistego. W Bułgarii honorowane jest polskie prawo jazdy.

Szczepienia: Żadne szczepienia nie są wymagane.

Woda: Woda z kranu jest czysta , jednak zalecamy pić wodę przegotowaną bądź butelkowaną.

Fotografowanie: Zabronione jest fotografowanie obiektów militarnych i strategicznych obiektów państwowych.

Ubiór: Nie ma specjalnych wskazań co do określonego ubioru. Prosimy jednak pamiętać by podczas zwiedzania obiektów sakralnych być odpowiednio ubranym (zakryte ramiona i kolana).

Zakupy: Ceny w bułgarskich sklepach są zbliżone do cen polskich, w większości sklepów można płacić kartami płatniczymi.

Napiwki: W Bułgarii napiwki nie są obowiązkowe, ale mile widziane. Zwyczajowo napiwki w restauracjach wynoszą około 10 % wartości rachunku, niewielkie napiwki daję się również np. taksówkarzom, bagażowym, portierom.

GRECJA

Stolica / Język
Ateny / grecki

Czas lokalny
Czas lokalny jest późniejszy o godzinę od obowiązującego w Polsce, więc po przylocie przestawiamy zegarek o godzinę do przodu.

Ogólne wymagania wjazdowe dla obywateli Polski
Wiza nie jest wymagana. Przekraczanie granicy możliwe na podstawie dowodu osobistego lub paszportu.

Szczepienia
Brak wymaganych szczepień.

Napięcie i rodzaj gniazdka
adapter nie jest wymagany, 230 V; 50 Hz / typ C, typ C-2, typ F

Waluta
euro (EUR), 1 EUR = 100 centów, 1 EUR = 4.6709PLN, kurs NBP z dnia 2023-01-05

Ceny w hotelach i restauracjach
Obiad w restauracji to koszt od 8 do 25 euro, za piwo lub napój zapłacimy od 3 do 5 euro. Dania z owoców morza (ośmiornice, kalmary) będą droższe niż dania mięsne, przykładowo savvas kebab wyniesie nas ok. 8,00 euro, a grillowana ośmiornica ok. 13,50 euro.

Napiwki
W restauracjach zazwyczaj zostawia się napiwek w wysokości od 5 do 15% ceny potrawy, pomimo że opłata za usługę jest wliczona w koszt. Bardzo ważne jest też pochwalenie potrawy – kelnerzy i właściciele restauracji uwielbiają tego typu komplementy.

Obowiązkowy podatek turystyczny

Od 1 stycznia 2018 r. w Grecji obowiązuje podatek turystyczny w wysokości uzależnionej od standardu. W przypadku obiektów 1 i 2-gwiazdkowych opłata za noc wyniesie 0,5 euro od osoby, w hotelach 3-gwiazdkowych – 1,5 euro, 4-gwiazdkowych – 3 euro, a pięciogwiazdkowych – 4 euro.

Komunikacja / transport publiczny

W większych miastach możemy łatwo poruszać się komunikacją miejską. Za bilet jednorazowy przesiadkowy zapłacimy z reguły od 1 do 2 EUR. Rozkłady jazdy często mogą być niezrozumiałe dla turystów. Zdarza się, że podana jest tam tylko godzina odjazdu z pierwszego przystanku.
Jeśli decydujemy się na podróż taksówką, warto mieć na uwadze, że taksówkarze w Grecji nie są zbyt przyjemni i często próbują naciągnąć turystów na dodatkowe koszty. O zamówienie taksówki warto poprosić obsługę hotelową i zapytać o koszt dojazdu, jeśli cena wydaje się zbyt wysoka, możemy się targować. W Atenach dostępne są też usługi firmy Uber. To wygodne rozwiązanie, ale wadą tego rozwiązania może być fakt, że niektóre opisy umieszczane są wyłącznie w alfabecie greckim.

Wynajem samochodów
Koszt wynajęcia samochodu to średnio od 25 EUR/dzień, za litr benzyny zapłacimy ok. 1,48 EUR. W Grecji panuje ruch prawostronny. W przypadku wynajmu auta, kierowca kategorii A, B lub C musi mieć ukończone 21 lat i prawo jazdy przynajmniej od roku. Ograniczenie prędkości dla samochodów osobowych nie różni się od polskich standardów.

Ważne lokalne informacje i zwyczaje
W Grecji panuje wiele zasad, których należy przestrzegać, aby nikogo nie urazić. Warto wiedzieć, że Grecy z odrazą podchodzą do osób nietrzeźwych i nawet niewielkie incydenty związane z niewłaściwym zachowaniem osób pijanych w restauracjach mogą skutkować wezwaniem policji. Grecy są też wyczuleni na wszelkie tematy związane z krytyką kościoła i greckich świeckich, ponieważ wysokim autorytetem w Grecji cieszy się kościół prawosławny, dlatego lepiej nie zabierać głosu w tego typu dyskusjach w obecności miejscowych. W wielu miejscach można spotkać się z zakazem fotografowania, trzeba mieć to na uwadze między innymi w muzeach, w pobliżu wykopalisk architektonicznych czy przy lotniskach. Często również możliwość robienia zdjęć w obiektach wiąże się z wykupieniem zgody.

Zadaj nam pytanie

sola@bpsola.pl